افزایش جمعیت ساکن در شهرها و نیاز به فضاهای مسکونی در سال‌های اخیر ضرورت وجود آپارتمان‌ها و مجتمع‌های مسکونی و غیر قابل انکار نموده است وجود مجتمع‌های مسکونی این امکان را به ساکنین می‌دهد تا از امکانات بیشتر و بهتری بهره من بشوند در ایران نیز همگام با روند رشد شهرنشینی سیاست تولید مسکن انبوه در قالب مجتمع‌های مسکونی به‌عنوان یکی از راه‌های پاسخ به نیاز مسکن به‌سرعت گسترش پیدا کرد، به‌منظور تنظیم روابط ساکنین مجتمع‌ها در تاریخ 16 اسفند ماه سال هزار و سیصد و چهل و سه قانون تملک آپارتمان‌ها مصوب گردید که پس‌از سپری شدن مواعد قانونی به اجرا درآمد البته بعدها در چندین مرحله اصلاحاتی به آن وارد شد و ضمناً برای آن آیین‌نامه اجرایی مشتمل بر 27 ماده تدوین گردید.
وظیفه قانونی مدیر ساختمان طبق قانون تملک آپارتمان ها
به موجب قانون تملک آپارتمان‌ها درصورتی‌که تعداد مالکین یک مجتمع از سه نفر تجاوز کند می‌بایست مجمع عمومی مالکین تشکیل شده و در اولین جلسه مجمع عمومی ابتدا رئیس مجمع تعیین و سپس مدیر و یا مدیرانی از بین مالکین و یا اشخاص خارج انتخاب شوند، مدیر یا مدیران ضمن آن‌که مسئول حفظ و اداره ساختمان و اجرای تصمیمات مجمع عمومی می‌باشند می‌بایست تمام بنا را به‌عنوان یک واحد در مقابل آتش‌سوزی بیمه نمایند و در صورت عدم اقدام و بروز آتش‌سوزی مدیر یا مدیران مسئول جبران خسارات وارده خواهند بود، به نظر اغلب حقوق‌دانان با عنایت به این‌که مدیر و یا مدیران مسئول حفظ و اداره ساختمان می‌باشند لذا دامنه مسئولیت آن‌ها به‌مراتب بیشتر از بیمه آتش‌سوزی تمام بنا بوده و با توجه به قانون مسئولیت مدنی و همچنین مجازات اسلامی به موارد دیگری نیز توسعه می‌یابد.
معرفی طرح بیمه مجتمع‌های مسکونی شرکت بیمه پاسارگاد
گرچه استفاده از مصالح ساختمانی جدید، تجهیزات و تأسیسات مدرن و با تکنولوژی‌های پیشرفته در ساخت ساختمان، ضریب ایمنی بالایی برای مجتمع‌های مسکونی فراهم نموده است ولی به همان نسبت مجتمع‌های مسکونی را با طیف وسیعی از خطرات مواجه می‌کند به‌طوری‌که بیمه‌نامه‌های مرسوم فعلی توانایی جبران تمامی خسارات وارده را ندارند، در طرح بیمه آتش‌سوزی مجتمع‌های مسکونی شرکت بیمه پاسارگاد تلاش گردیده که تا حد زیادی این نقیصه مرتفع شود.
تعاریف اولیه طرح بیمه آتش سوزی مجتمع های مسکونی شرکت بیمه پاسارگاد
مجتمع مسکونی: گرچه به تعدادی واحد مسکونی که در یک یا چند ساختمان واقع شده و از نظر راه پله و ورودی اصلی و گاهی پارکینگ و حیاط مشترک باشند، مجتمع مسکونی گفته می‌شود ولی در طرح بیمه آتش‌سوزی مجتمع های مسکونی شرکت بیمه پاسارگاد حداقل تعداد واحدهای مسکونی مجتمع
هشت واحد در نظر گرفته شده است.
مساحت کل زیر بنا:
مساحتی است که وضعیت نهایی مجاز کل بنا را اعم از مسکونی انبار و تأسیسات، پارکینگ، پله، آسانسور، استخر و... مشخص می‌نماید و به‌عنوان مساحت کل پروانه نیز در پروانه ساختمانی درج شده‌است.
سن مجتمع: به تعداد سالی اطلاق می‌گردد که از تاریخ پایان کار مجتمع گذشته باشد، ساختمان‌هایی با سن کم‌تر از پانزده سال مشمول این طرح می‌باشند، برای ساختمان‌های بیشتر از ۱۵ سال صدور بیمه‌نامه مستلزم اخذ مجوز از مدیریت بیمه‌های آتش‌سوزی شرکت بیمه پاسارگاد خواهد بود.
بیمه گذار: مدیر و یا عضو هیئت‌مدیره منتخب مجمع عمومی مجتمع مسکونی می‌باشد که بیمه‌نامه را تهیه کرده و متعهد به پرداخت حق بیمه خواهد بود. خطرات تحت پوشش بیمه آتش سوزی مجتمع های مسکونی در این طرح تمام خطرهایی که به‌صورت ناگهانی و پیش‌بینی‌نشده اتفاق می‌افتد خواه منشاء طبیعی داشته باشند، مانند زلزله، سیل و رانش زمین، طوفان، صاعقه، بارش برف و باران و خواه منشاء انسانی مانند آتش‌سوزی و انفجار، برخورد اجسام هوایی و زمینی، سرقت و... که موجب از بین رفتن و آسیب دیدن ساختمان تأسیسات و اثاث مشاع مجتمع شود و از جمله موارد استثنا شده در این بیمه نامه نباشد تحت پوشش قرار می‌گیرد. لازم به توضیح است که فقط اثاث مشاع تحت پوشش سرقت با شکست حرز می‌باشد.
استثنائات بیمه آتش سوزی مجتمع های مسکونی بیمه پاسارگاد
همان‌طوری که اشاره گردید این بیمه نامه به‌صورت تمام خطر ارائه می‌شود برخی از استثنائات بیمه‌نامه در شرایط پیوست هر خطر بیمه‌شده درج شده‌است، علاوه‌بر این خسارت‌های وارد به اموال در موارد زیر نیز در تعهد بیمه‌گر نیست:
از کار افتادن یا خرابی الکتریکی یا مکانیکی ماشین‌آلات یا تجهیزات
خرابی اموال درنتیجه تغییر دما یا رطوبت یا از کار افتادن یا اختلال در کارکرد سیستم تهویه سرمایش و گرمایش
تلف تخریب یا آسیب وارد به اموال در نتیجه انجام کار حین جریان ساخت اصلاح یا تعمیر آن‌ها
تلف تخریب یا آسیب وارد به اموال در درحال احداث یا نصب و یا اموالی که هنوز تحویل نشده باشند و گواهی تحویل یا تکمیل برای آن‌ها صادر نشده باشد.
بویلرها، اکنومایزرها، توربین‌ها یا سایر ظروف، ماشین‌آلات و ادواتی که در آن‌ها از نیروی فشار استفاده می‌شود یا محتویات آن‌ها، به‌سبب انفجار یا ترکیدن این تجهیزات
دستگاه‌ها ماشین‌آلات و تجهیزات در حین نصب یا پیاده نمودن و یا باز و بست مجدد آن‌ها پس‌از نصب تجهیزات الکتریکی یا سیم‌کشی‌ها درنتیجه عبور جریان الکتریکی (بجز صاعقه)
پول چک تمبر شمش سنگ‌های قیمتی نصب نشده اسناد قابل معامله سفته و وثائق از هر قبیل
حیوانات گیاهان و درختان و محصولات زراعی از هر نوع
اموال در حین حمل
اسناد دستورالعمل‌ها و دفاتر تجاری یا اطلاعات سیستم‌های کامپیوتری
زیان حاصل از عدم صداقت، کلاه‌برداری، نیرنگ، تزویر یا صحنه‌سازی
هزینه تعویض یا رفع عیب مواد کار طرح یا عیب و نقص در طرح نقشه و مشخصات
استهلاک، خردگی، زنگ‌زدگی، حشرات موذی، قارچ زدگی، پوسیدگی، خرابی تدریجی، تغییر شکل دادن یا کج شدن، تحلیل رفتن، تبخیر، کاهش وزن، تغییر مزه، رنگ، بافت، پرداخت یا اثر نور ناخالصی، آلودگی و فساد خودبه‌خودی
هزینه‌های تعمیر و نگه‌داری معمول
مبالغ مندرج در جدول مشخصات بیمه‌نامه تحت عنوان فرانشیز و یا کسور مرتبط با هر حادثه یا یک سری حوادث که به‌دنبال و یا منتصب به یک منبع یا علت اصلی باشند و منجر به تلف تخریب یا آسیب مورد تعهد در این بیمه‌نامه شوند.
هرگونه تلف تخریب یا آسیب وارد به اموال که مستقیماً یا به‌طور غیرمستقیم یا درنتیجه یا از طرق جنگ هجوم عمل دشمن خارجی اعمال خصمانه عملیات شبه جنگ اگرچه جنگ اعلام‌شده یا نشده باشد جنگ داخلی یاغی‌گری اغتشاش که مرتبط یا منتهی به قیام عمومی گردد قیام نظامی براندازی آشوب انقلاب نیروی نظامی یا غاصب یا عمل هر شخص که به نیابت یا در ارتباط با هر سازمانی که اعمال آن در جهت براندازی حکومت و یا ضربه وارد ساختن به حکومت از طریق ترور و خشونت باشد.
از تصرف خارج شدن موقت یا دائمی درنتیجه مصادره ملی کردن و تصرف توسط ارتش یا هر یک از نهادهای قانونی
از تصرف خارج شدن موقت یا دائمی هر ساختمان در نتیجه تصرف غیرقانونی توسط هر شخص یا اشخاص تخریب اموال به دستور هر یک از نهادهای قضایی و انتظامی دولتی و عمومی
شورش یا اعمال خراب‌کارانه اعتصاب‌کنندگان، کارگران اخراجی اشخاصی که در اغتشاشات شرکت می‌کنند.
جهت مطالعه ادامه مطلب( قسمت دوم) اینجا کلیک کنید.
علیرضا نوری کارشناس صنعت بیمه 09190232428